İspanya'da konut devrimi
11 Nisan 2013 MADRİD
Endülüs
özerk bölgesinde, bankalar, finans ve emlak şirketlerine ait konutların
en fazla 3 yıl süreyle istimlak edilmesini öngören karar yürürlüğe
konuldu.
Ekonomik krizle mücadele eden İspanya'da, ülkenin güneyindeki Endülüs
özerk yönetiminin, boş konutlarını
kiralamayan bankalar, finans ve emlak
şirketlerine 9 bin avroya kadar para cezası verilmesini ve sosyal
açıdan
gerekli görülmesi halinde en fazla 3 yıl süreyle bu konutların
istimlak edilmesini öngören kararı yürürlüğe girdi.
İspanya'da
ekonomik krizin etkisiyle ciddi bir sosyal kriz olarak ortaya çıkan,
evlerini kaybeden ipotek
mağdurlarını korumaya yönelik ilk büyük adım
Endülüs özerk yönetimi hükümetinden geldi.
Sosyalist İşçi Partisi (PSOE)
ve komünist görüşlü Birleşik Sol (IU) partilerinin koalisyonundan
oluşan
Endülüs özerk yönetimi hükümeti, mevcut durumda bölgede 700 bin
boş konut bulunduğunu ve bunun
yaklaşık yarısının bankalar, finans ve
emlak şirketlerine ait olduğunu açıkladı.
Hükümet bu kapsamda,
boş konutlarını kiralamayan bankalar, finans ve emlak şirketlerine 9 bin
avroya
kadar para cezası kesilmesini, sosyal açıdan gerekli görülmesi
halinde 3 yıla kadar bu konutların istimlak edilmesini öngören bir
kararı yürürlüğe koydu.
''Konut bir insanlık hakkı''
Kriz nedeniyle 2007'den bu yana, Endülüs'te (kredi geri ödemesi
yapamayanlarla ilgili) yaklaşık 86 bin evden
çıkarma vakası görüldüğünü
açıklayan Endülüs hükümeti, yüzbinlerce boş konuta rağmen onbinlerce
kişinin evsiz olmasının kabul edilemeyeceğini vurguladı. Hükümet
açıklamasında,
''Bugün, Endülüs'te (Artık yeter) diyoruz ve konut
konusunu bir insanlık hakkı olarak savunuyoruz''
denildi.
İpotek
mağdurlarının evlerinden çıkarılmalarını ''kanayan sosyal bir yara''
olarak değerlendiren Endülüs özerk hükümetinin konut ve bayındırlıktan
sorumlu üyesi Elena Cortes, şunları söyledi:
''Aldığımız bu
kararla adaleti yerine getiriyoruz ve sorunun köküne iniyoruz.
İspanya'da ilk kez bir özerk
hükümet, konutu bir hak olarak
yasallaştırıyor. Aktüel durumun, ahlaki açıdan desteklenebilir hiçbir
tarafı
yoktur.
Kriz kurbanlarının, kendi özerk yönetimlerinin çözüm
önerileri sunduğunun farkına varmasını istiyoruz.''
El konulan konutun kirasının yüzde 2'si ödenecek
Endülüs özerk yönetimi Başkanı Jose Antonio Grinan da
''Anayasamıza
göre, mal ve mülk sahiplerinin sosyal sorumlulukları var. Hiçbir şekilde
dokunulamaz, sınırlı bir haktan bahsetmiyoruz.
Biz bu önlemleri en
derin şekilde hukuki açıdan araştırdık ve anayasaya uygunluğu konusunda
hiçbir şüphemiz yok''
diye konuştu.
Endülüs'te yarından
itibaren yürürlüğe girecek karar çerçevesinde, boş konutlara yönelik
özel bir çalışma
başlatılacak. Boş konutların sahiplerine verilecek
cezalar ise ''hafif, ağır ve çok ağır'' olmak üzere 3 kategoride
düzenlendi. En yüksek ceza 9 bin avroyu buluyor.
Endülüs özerk
yönetimi, evden çıkarılmaların mağdurlar için sosyal dışlanma riskine
neden olması halinde, bu
kimselerin barınabileceği boş konutlara en
fazla 3 yıla kadar el koyabilecek;
konut sahibi banka veya şirketlere
istimlak kanununa göre konut değerinin yüzde 2'si oranında kira ödemesi
yapacak. Yazlık ve dağ evi gibi konutlar ise uygulamanın dışında
tutulacak.
Yüzbinlerce ipotek mağduru çözüm bekliyor
Öte yandan İspanya
merkez hükümeti, Endülüs yönetiminin aldığı karara temkinli yaklaşarak,
bu tip bir uygulamanın yasalara uygunluğunun araştırılacağını duyurdu.
Adalet Bakanı Alberto Ruiz Gallardon,
''Hükümet olarak bizim
istediğimiz, özerk yönetimlerin aldıkları bu tip sosyal kararların yasal
çerçevede olması, İspanyol meclis ve senatosunda onaylanması ve
tüm İspanyolları kapsamasıdır''
dedi.
İspanya
genelinde evlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalan 400 bine yakın
ipotek mağduru bulunurken, mecliste, bu kimseleri korumaya yönelik yasa
çalışmaları devam ediyor.
